Door Renate Curfs van de Telegraaf [1].
In de strijd tegen de overtollige kilo’s kiezen steeds meer mensen voor afslankmedicatie. Onder bepaalde voorwaarden vergoedt de zorgverzekeraar ze. Maar steeds vaker ook zijn mensen bereid er zelf voor te betalen. “Het zegt iets over de sterke wens van velen om slanker te worden.”
Apotheken verstrekken voor 31 miljoen euro aan afslankmiddelen
“Ik ben twintig jaar te zwaar geweest”, verzucht de 60-jarige Ellen. In het begin gaat het nog maar om een paar kilo. Maar ieder jaar komt daar wat bij, vertelt ze. Tot ze uiteindelijk 94 kilo weegt en een BMI heeft van 33. Kijken naar foto’s van de afgelopen jaren, toen ze nog 28 kilo zwaarder was, doet ze liever niet. “Dan denk ik vooral: mijn hemel.”*
Als ze thuis is, gaat ze naar obesitaskliniek Overgewicht Nederland (ON). Onder begeleiding van een arts start ze met Ozempic. De behandeling betaalt ze zelf. Omdat ze als manager een goed salaris heeft, is dat voor haar geen probleem. “De meeste mensen zeiden: wat goed dat je dit voor jezelf doet.”
Apotheken verstrekten de eerste negen maanden van dit jaar voor bijna 31 miljoen euro aan afslankmiddelen als Ozempic, Saxenda en Wegovy. Dit blijkt uit cijfers van Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK). Dat is zo’n tachtig procent meer dan in dezelfde periode vorig jaar. Grotendeels draaiden de zorgverzekeraars op voor deze kosten.
Er is voor een recordbedrag aan medicatie verstrekt, omdat het aantal gebruikers de eerste drie kwartalen van 2024 met bijna 40 procent steeg ten opzichte van vorig jaar. Waar in 2023 tot en met september zo’n 24.000 mensen afslankmedicatie gebruikten, waren dat er dit jaar in dezelfde periode ruim 10.000 meer.
Verzekeraars vergoeden afslankmedicijnen niet altijd
Xander Koolman, gezondheidseconoom aan de Vrije Universiteit Amsterdam, is hierover niet verbaasd. In Amerika gebruikt volgens hem inmiddels een op de acht mensen afslankmedicatie. “Als zorgverzekeraars deze middelen over een paar jaar vaker vergoeden en de bijwerkingen vallen mee, dan krijgen we hier iets soortgelijks.”
Op dit moment kampt volgens het CBS de helft van alle Nederlanders met overgewicht. Jaarlijks kost ons land dat bijna tachtig miljard euro, berekende de Universiteit van Maastricht in 2022. Het gaat bijvoorbeeld om hogere ziektekosten en een lagere arbeidsproductiviteit. Soms kan het daarom kosteneffectief zijn voor de overheid de afslankmedicatie te vergoeden.
Tot nu toe betalen zorgverzekeraars de middelen alleen als mensen een BMI hebben boven de 35 en ze kampen met bijvoorbeeld diabetes. Ook moeten ze een jaar deelnemen aan een leefstijlprogramma. Niet alleen groeit het aantal gebruikers dat de middelen vergoed krijgt, ook de groep die bereid is er zelf voor te betalen wordt groter.
Obesitaskliniek
Waar vorig jaar 11.000 mensen de medicatie zelf bekostigden, zijn dat er volgens SFK dit jaar 15.000. Volgens Koolman is dit uitzonderlijk. In de regel gebruiken Nederlanders dit soort dure geneesmiddelen niet als ze niet worden vergoed. “Daarmee zegt het iets over de sterke wens van velen om slanker te worden,” zegt hij.
Mensen die bereid zijn de middelen zelf te financieren, kunnen terecht bij een obesitaskliniek als ON. Voor een behandeling betaal je er al snel 3500 euro per jaar. Steeds meer mensen hebben dit ervoor over, is de ervaring van Nick van Lanschot, directeur van de kliniek.
“Vorig jaar verstrekten we de medicatie aan zo’n 700 mensen,” vertelt hij. “Dit jaar is dat aantal verdrievoudigd.” Hij ziet vooral mensen met een goede baan of succesvolle ondernemers. Vaak zijn het vijftigers die in de strijd tegen overtollige kilo’s alles al hebben geprobeerd. “Soms vallen ze een tijdje af maar komen later weer aan.” Dus doen ze het op deze manier.
‘Middelen als Ozempic zullen fors goedkoper worden’
Nu zijn de afslankmiddelen nog relatief duur. Maar wereldwijd zijn er op dit moment zeker honderd soortgelijke middelen in ontwikkeling. Als deze op de markt komen, gaan de prijzen fors zakken, voorspelt Koolman. “En dat zal geen jaren meer duren.” Dit maakt de drempel voor de overheid om het in de toekomst vaker te vergoeden ook lager, denkt hij.
Uiteindelijk gebruikt Ellen bijna een jaar Ozempic en valt 28 kilo af. Dat komt niet alleen door de injecties. Ze past ook haar levensstijl aan. Zo snoept ze niet meer, eet minder en sport fanatiek. Het gaat zo goed dat ze in januari stopt met de medicatie. Sindsdien is ze geen kilo aangekomen.
“Ik voel me zoveel beter nu”, zegt ze. “En ik kan eindelijk weer leuke kleren aan.” Ze raadt mensen met een te hoog BMI zeker aan zo’n afslankmiddel te proberen. “Maar dan moet je wel bereid zijn er zelf ook iets voor te doen.”
[1] Curfs, R. (2024, 1 november). Ellen (60) wist met Ozempic 28 kilo af te vallen: ‘Voel me zoveel beter nu’. De Telegraaf.
