Door Vian Schouten van de Telegraaf [1]. Amsterdam.
Afvallen met behulp van diabetesmedicijnen is een hype op sociale media. Op Twitter heeft Elon Musk bekend dat hij het heeft gebruikt om kilo’s kwijt te raken en naar verluidt heeft ook Kim Kardashian dat gedaan. Inmiddels is diabetesmedicijn Ozempic bijna niet meer verkrijgbaar. Daardoor komen tienduizenden Nederlandse suikerpatiënten, die van het middel afhankelijk zijn om hun bloedsuikerspiegel te verlagen, in de knel.
Vele beroemdheden schermen met het gebruik van Ozempic, zo schreef modewebsite Elle eerder deze week. Een woordvoerder van de Deense producent Novo Nordisk noemt het „zorgelijk en vervelend dat we het niet op voorraad hebben als gevolg van een enorme toename van de wereldwijde vraag”.
In Nederland wordt Ozempic zonder recept aangeboden op professioneel ogende websites. „Dat is illegaal”, aldus de woordvoerder van de Deense farmaceut. Op die sites geven ’specialisten’ uitleg die zich voorstellen als arts of internist. „Ozempic is niet zonder recept te krijgen en wordt in Nederland alleen voor diabetes voorgeschreven. Als wij zien dat onze medicijnen zonder recept online worden aangeboden dan melden we dat bij de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd”, aldus Novo Nordisk. Gebruik van Ozempic is niet zonder risico en heeft mogelijke bijwerkingen zoals maagdarmklachten, duizeligheid en galstenen.
Musk
Begin oktober twitterde de nooit echt zwaarlijvige Elon Musk naar zijn ruim 100 miljoen volgers dat hij een variant van het diabetesmedicijn heeft gebruikt om af te vallen. „Wegovy is in de Verenigde Staten geregistreerd en beschikbaar voor de behandeling van overgewicht. We zijn blij dat er aandacht is voor de behandeling van deze serieuze aandoening”, zegt Novo Nordisk daarover. In Nederland is dat middel nog niet beschikbaar. Mensen die een makkelijke manier zoeken om af te vallen grijpen daarom naar Ozempic, dat hetzelfde werkende bestanddeel semaglutide bevat in een lagere dosis.
In Nederland groeit het aantal diabetespatiënten dat Ozempic gebruikt al jaren hard. In 2021 ging het om ruim 42.000 mensen. „Door de verkrijgbaarheidsproblemen kan het voorkomen dat er tijdelijk geen Ozempic beschikbaar is voor patiënten aan wie dat is voorgeschreven”, aldus de zegsman van Novo Nordisk. „Het is ongelukkig maar er zijn wel voldoende goede alternatieven beschikbaar.”
„Het wordt vooral gebruikt bij patiënten die naast diabetes een zeer hoog risico hebben op hart en vaatziekten, of als mogelijk alternatief bij patiënten met een hoog bmi”, laat het Nederlands Huisartsen Genootschap weten. Ozempic wordt volgens die vereniging dan ook niet zomaar voorgeschreven. Het Genootschap onderschrijft dat er meerdere geneesmiddelen beschikbaar zijn met een gelijkwaardig effect. Bij een overstap moet een patiënt wel goed in de gaten worden gehouden.
Bezorgde patiënten
„Overstappen naar een ander medicijn brengt altijd onzekerheid en stress met zich mee bij mensen met een chronische aandoening, zeker als het plotseling is”, zegt een woordvoerster van Diabetesvereniging Nederland. „Soms hebben mensen last van nieuwe of andere bijwerkingen.” De vereniging krijgt regelmatig vragen van bezorgde patiënten over de beschikbaarheid van Ozempic.
In België wordt Ozempic wel voorgeschreven tegen obesitas. Daar heeft de belangenvereniging voor diabetespatiënten vanwege het dreigende tekort [aan Ozempic] al in de zomer opgeroepen het geneesmiddel alleen voor te schrijven aan mensen met suikerziekte. Inmiddels wordt daar gesproken van een ’kritieke onbeschikbaarheid’ en de regering heeft ’een groep van experts’ bijeengeroepen om oplossingen te vinden voor het probleem.
[1] Schouten, V. (2022, 10 november). Diabetesmedicijn bijna op door afvalhype: ruim 40.000 patiënten in de knel. Telegraaf.