Door Arianne Mantel van de Telegraaf [1]. Amsterdam.
Experts op het gebied van obesitas melden veelbelovende resultaten voor gewichtsbehandeling met het afslankmedicijn semaglutide. Bijna 70 procent verliest 10% gewicht en een derde 20% gewicht; dat is bijna twee keer zo effectief als de meeste momenteel goedgekeurde afslankmedicatie voor obesitaspatiënten.
Het onderzoek is gepubliceerd in New England Journal of Medicine (NEJM) door professor Robert F. Kushner van de Northwestern University Feinberg School of Medicine [2].
’Geen wonderpil’
Liesbeth van Rossum, hoogleraar en internist-endocrinoloog in het Erasmus MC spreekt van mooie cijfers. „Let wel: dit is geen wonderpil. Dit medicijn vult het gat dat er is tussen de huidige beschikbare obesitasbehandelingen: gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) en bariatrie (maagoperatie).”
De basis bij ernstig overgewicht, als dat veroorzaakt is door ongezonde leefstijl, is altijd het starten met gezonde leefstijlaanpassingen, dat meestal professioneel begeleid moet worden zoals bij de GLI, een leefstijlcoachingsprogramma dat sinds twee jaar vergoed wordt. Dit bestaat uit een tweejarig traject van gezonde voeding, bewegen, stressvermindering en begeleiding voor langdurige gedragsverandering.
’Ridicuul dat medicijn niet wordt vergoed’
Van Rossum: „Mocht de GLI niet helpen of als mensen ernstige obesitas hebben, dan mogen artsen liraglutide voorschrijven. Dit ’zusje’ van het nieuwe semaglutide helpt ook best goed, want een derde van de patiënten verliest 10% gewicht en 63% verliest 5% als het als aanvulling wordt gegeven op een gezonde leefstijl. Ook is er nog een ander medicijn dat redelijk goed helpt voor gewichtsverlies. Het ridicule is dat dit niet vergoed wordt. Het is goedgekeurd, maar alleen beschikbaar voor mensen die het kunnen betalen.”
De hoogleraar vindt het niet goed dat deze medicatie – en mogelijk ook het nieuwe semaglutide – dat volgend jaar in Nederland beschikbaar komt, vooralsnog niet wordt vergoed. „De WHO stelt immers dat obesitas een ziekte is. Preventie, zoals bijvoorbeeld een gezondere voedselomgeving is uiteraard ook een essentiële pijler, maar bij sommigen is het al te laat en is er daarnaast behandeling nodig. In praktijk laten we nu vaak te zware mensen nog zwaarder worden tot ze diabetes krijgen, een herseninfarct, kanker of een heftige Covid-19. En dan pas starten we dure therapieën voor die bijkomende ziekten. Of we laten mensen zo zwaar worden dat hun bmi boven de 40 komt en dan gaan we over tot een maagoperatie. Die dan weer wel vergoed wordt, hoe krom is dat”, vraagt ze zich af.
’Kans dat Covid minder ernstig verloopt’
Het behaalde gewichtsverlies bij de nieuwe medicatie door Kushner is goed nieuws, stelt Van Rossum. „We weten dat al bij 5% gewichtsverlies er op allerlei fronten gezondheidswinst is. Het immuunsysteem wordt beter, met kans dat Covid-19 minder ernstig verloopt. Ook knappen de lever, de bloeddruk, het hart en allerlei andere zaken al op met 5% gewichtsverlies. Mentaal geeft het ook een boost.”
Dr. Ignace Janssen, medisch directeur van de Nederlandse Obesitas Kliniek, spreekt van een ’hele stap’ in de behandeling van overgewicht. ,,Op dit moment is naar mijn mening bij heel ernstig overgewicht een operatie verreweg de beste behandeling. Maar met medicijnen komen we ook steeds een stap dichterbij. Dit is duidelijk de verbeterde versie van wat we nu in Nederland gebruiken aan medicatie. De bijwerkingen lijken mild en het werkt natuurlijk niet voor iedereen. Bovendien zal er geen kaartje wonderpil aan moeten worden gehangen. Iedereen met overgewicht moet ook zelf aan de slag.”
Janssen betreurt, net als Van Rossum, het feit dat dergelijke medicatie niet vergoed wordt. ,,Pas als behandelingen lang en goed bewezen zijn, is er sprake van vergoeding. Dus ik vrees dat het wel nog even duurt, maar dit is beslist een goede stap.”
[1] Mantel, A. (2021, 12 februari). Nieuw obesitasmedicijn slaat aan: ’Tien tot twintig procent gewichtsverlies’. Telegraaf.
[2] Wilding, J. P., Batterham, R. L., Calanna, S., Davies, M., Van Gaal, L. F., Lingvay, I., McGowan, B. M., Rosenstock, J., Tran, M. T., Wadden, T. A., Wharton, S., Yokote, K., Zeuthen, N., & Kushner, R. F. (2021). Once-Weekly Semaglutide in Adults with Overweight or Obesity. New England Journal of Medicine, 384(11), 989–1002. https://doi.org/10.1056/nejmoa2032183
